Calamiteitenpsychologie is de wetenschappelijke discipline die zich bezighoudt met het bestuderen, onderzoeken en verklaren van psychische processen en gedrag van mensen vóór, tijdens en direct na catastrofale gebeurtenissen.
De uiterlijke kenmerken van een ramp worden onderzocht maar ook hoe de communicatie verloopt, niet alleen tussen de verschillende hulpdiensten onderling maar ook tussen de hulpdiensten en slachtoffers, hun nabestaanden en de media. Verder worden verklaringen van getuigen en slachtoffers bestudeerd en geanalyseerd. Hoe gedroegen mensen zich? Of hoe reageerden zij tijdens een incident? In het geval van (terroristische) aanslagen wordt er ook onderzoek gedaan naar eventuele daders. Wat weten we van deze mensen? Wat waren hun beweegredenen? Was hun gedrag te voorzien? Hadden deze mensen van tevoren al signalen afgegeven? Was er sprake van een psychologisch of psychiatrisch verleden?
Verder wordt er niet alleen gedrag bestudeerd maar ook relevante biologische systemen. Hoe werkt het stresssysteem in ons lichaam en in onze hersenen tijdens een catastrofale gebeurtenis? Hoe komt het dat stress invloed heeft op ons cognitief en gedragsmatig functioneren? Welke cognitieve functies zijn gevoelig voor stress?
In de calamiteitenpsychologie stellen we deze vragen om het gedrag van mensen bij rampen te kunnen verklaren en op groepsniveau mogelijk te kunnen voorspellen.
CalPsy
drs. E. (Erica) Kinkel